Δημοφιλείς αναρτήσεις

Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου 2025

Ron, Ron and... Ron (British comic artists)

 The name is Ron... Ron comic artist!

Αφιέρωμα στη μνήμη τριών εμβληματικών καλλιτεχνών, με κοινό μικρό όνομα!

(Γράφει ο Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης)

RON EMBLETON

Ο Ρόναλντ Σίντνεϊ Έμπλετον (6 Οκτωβρίου 1930 - 13 Φεβρουαρίου 1988) ήταν Βρετανός εικονογράφος που έγινε γνωστός ως καλλιτέχνης των κόμικς. Τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60, ακολούθησε επίσης καριέρα ως ζωγράφος και εξέθεσε τα έργα του (κυρίως ελαιογραφίες) ευρέως στη Βρετανία, τη Γερμανία, την Αυστραλία, τον Καναδά και τις Η.Π.Α. Ήταν μέλος του London Sketch Club και της Εθνικής Εταιρείας Ζωγράφων, Γλυπτών και Χαρακτών και το 1960 εξελέγη μέλος του Βασιλικού Ινστιτούτου Ζωγράφων Ελαιογραφίας. Μετά τον θάνατό του σε ηλικία μόλις 57 ετών, η νεκρολογία του στους Times τον περιέγραψε ως «δημιουργό μερικών από τις καλύτερες έγχρωμες σειρές περιπέτειας των σύγχρονων βρετανικών κόμικς... έναν μεγάλο γνώστη της τέχνης του». Οι David Ashford και Norman Wright, γράφοντας στο Book and Magazine Collector (Μάρτιος 2002), σημειώνουν ότι «το έργο του για ποικίλα περιοδικά όπως τα Express Weekly, TV Century 21, Princess, Boys' World και Look and Learn έχει κερδίσει τον σεβασμό κάθε επαγγελματία στον τομέα και την ευγνωμοσύνη όλων εμάς, που θαυμάζουμε την τέχνη των κόμικς». Ο μικρότερος αδελφός του είναι ο συνάδελφός του εικονογράφος και καλλιτέχνης κόμικς Gerry Embleton.

Πρώτα χρόνια.

Ο Έμπλετον (ο οποίος, στα πρώτα χρόνια της καριέρας του, υπέγραφε απλώς το έργο του ως «Ρον») γεννήθηκε στο Λονδίνο και υπέβαλε το πρώτο του καρτούν σε ηλικία εννέα ετών και, σε ηλικία 12 ετών, κέρδισε έναν εθνικό διαγωνισμό αφίσας. Σπούδασε στο Τεχνικό Κολλέγιο και Σχολή Καλών Τεχνών του Νοτιοανατολικού Έσσεξ, όπου μεταξύ των καθηγητών του ήταν ο Ντέιβιντ Μπόμπεργκ, ο οποίος θα αποδεικνυόταν μεγάλη επιρροή στο μετέπειτα έργο του ως ζωγράφου, τόσο μορφών όσο και τοπίων. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής του, εργάστηκε σε ένα εμπορικό στούντιο για διάστημα έξι μηνών, κατά τους οποίους άρχισε να διανέμει κόμικς σε ανεξάρτητους εκδότες. Ο «Ρον» άρχισε να καθιερώνεται όταν έγινε 18 ετών και κλήθηκε να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, όταν και στάλθηκε στη νοτιοανατολική Ασία (Μαλαισία), όπου οι βρετανικές αρχές προσπαθούσαν να ελέγξουν μία κατάσταση  έκτακτης ανάγκης. Το 1950 επέστρεψε στην ελεύθερη αγορά, δημιουργώντας ένα στούντιο μαζί με έναν συμμαθητή του, τον Τέρι Πάτρικ και με τον Τζέιμς Μπλιτς, τον οποίο ο Πάτρικ γνώριζε από προηγούμενα μαθήματα ζωγραφικής. Οι τρεις τους γρήγορα καθιερώθηκαν έχοντας πετύχει συνεργασίες με διάφορους οίκους και εκδότες — Scion, TV Boardman, Norman Light, DCMT και άλλους — και ο Embleton άρχισε επίσης να συνεισφέρει στα περιοδικά Comet, Comic Cuts, Cowboy Comics και Super Detective Library της εταιρείας Amalgamated Press. Τα καλύτερα έργα του Έμπλετον κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν για το Mickey Mouse Weekly, όπου σχεδίασε τις σειρές Rogers' Rangers (1953), Strongbow the Mighty (1954–1957) και Don of the Drums (1957), αλλά και στο Express Weekly, όπου ανέλαβε τη σχεδίαση (στη συνέχεια και το σενάριο) του Wulf the Briton.

Ζωγραφική.

Στο τελευταίο ανέπτυξε τις έγχρωμες τεχνικές του, δημιουργώντας πάνω από 300 σελίδες σχολαστικά ζωγραφισμένων έργων τέχνης κατά τη διάρκεια της τετραετούς θητείας του στο Strip (1956–1960). Η λατρεία του για ιστορικές μορφές, σκηνικά και χαρακτήρες, τον βοήθησε αργότερα  σε σειρές, όπως το Wrath of the Gods (Boys' World, 1963) και το Johnny Frog (Eagle, 1964), αν και ο Embleton απέδιδε εξίσου καλά και με τις σύγχρονες σειρές περιπέτειας (Biggles, TV Express, 1960) όσο και με την επιστημονική φαντασία: Τα σχέδιά του για το Stingray στο TV Century 21 οδήγησαν το δημιουργό της σειράς, Gerry Anderson, να του αναθέσει την ετοιμασία πινάκων για τη νέα του τηλεοπτική σειρά (μαριονετών) με τίτλο Captain Scarlet and the Mysterons. Οι δέκα συνολικά πίνακες που φιλοτέχνησε ο Ρον απεικόνιζαν τον Captain Scarlet σε διάφορες καταστάσεις κινδύνου και εμφανίζονταν κάτω από τους τίτλους τέλους, στη λήξη του κάθε επεισοδίου. Μετά τα γυρίσματα τα έργα αυτά αποθηκεύτηκαν στο χρηματοκιβώτιο του παραγωγού Reg Hill, όπου παρέμειναν σε άριστη κατάσταση για περισσότερα από τριάντα χρόνια. Το 2003, όλα αυτά τα έργα πουλήθηκαν από τον οίκο δημοπρασιών Christie's στο South Kensington, συγκεντρώνοντας μεταξύ 2.500 και 3.500 λιρών το καθένα. Λίγο αργότερα, ο εκδοτικός οίκος Iconagraph παρήγαγε σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, τα ίδια αυτά έργα, καθένα υπογεγραμμένο από τον ηθοποιό Francis Matthews, ο οποίος υποδύονταν τη φωνή του Captain Scarlet.


Εικονογραφήσεις, πίνακες και αφίσες.

Τη δεκαετία του 1960 ο Embleton ήταν επίσης ένας πολύ παραγωγικός συνεργάτης του περιοδικού Look and Learn, δημιουργώντας εικόνες για πολυάριθμες σειρές, όπως οι The Bath Road (1962), Pioneers Across the Atlantic (1962), The Travels of Marco Polo (1964), Men of the Jolly Roger (1965), Rogers' Rangers (1970) και Legends of the Rhineland (1972–73), μεταξύ άλλων. Το 1969 σχεδίασε μια συμπληρωματική περιπέτεια της μακροχρόνιας ιστορικής σειράς Trigan Empire. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ασχολήθηκε και με την εικονογράφηση παιδικών τίτλων όπως τα Playhour, Once Upon a Time, The Storyteller και πολλών βιβλίων. Το 1971 έγινε τακτικός συνεργάτης του περιοδικού World of Wonder της IPC, μιας παρόμοιας έκδοσης με το Look and Learn, η οποία βασιζόταν επίσης σε ζωγραφισμένες εικονογραφήσεις από μια ομάδα Βρετανών καλλιτεχνών. Ο Έμπλετον φιλοτέχνησε έργα για ταινίες μεγάλης διάρκειας όπως οι Άνδρες του Βατερλώ (1971), τα Πλοία των Επτά Θαλασσών (1971), η Νίκη της Δύσης (1972) και η Ανταρσία! (1972), ενώ συνέβαλε και σε διάφορους πίνακες εξωφύλλων του περιοδικού (# 118, 124, 131). 


Στα τέλη του 1973 επέστρεψε στο World of Wonder για να εικονογραφήσει μια διασκευή του μυθιστορήματος του Λιούις Κάρολ Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων. Η αυξανόμενη ζήτηση για τα κόμικς του, οδήγησε τον Έμπλετον να σταματήσει σε μεγάλο βαθμό να εκθέτει τις ελαιογραφίες του περίπου εκείνη την ίδια εποχή. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 ανέλαβε για τις ανάγκες του περιοδικού This England να σχεδιάσει αυτό που αργότερα αποτέλεσε ένα σύνολο από σαράντα τρεις χαρακτήρες (προερχόμενους από το βιβλίο του, Dickens and the Classics), έργα τα οποία δημοσιεύονταν τριμηνιαίως καθ' όλη τη δεκαετία του ‘80. Όλες αυτές οι έγχρωμες εικονογραφήσεις (σε μεγάλο μέγεθος Α2) βρίσκονται πλέον σε ιδιωτική συλλογή. Εκτός από την παροχή εικονογραφήσεων για ιστορικά βιβλία και έντυπα, ο Embleton πέρασε ένα μεγάλο μέρος της υπόλοιπης καριέρας του εικονογραφώντας έγχρωμα κόμικς για το περιοδικό Penthouse. Συνεισέφερε επίσης με σχέδιά του στο βιβλίο Oh, Wicked Wanda! (1973–1980), που γράφτηκε από τον Βρετανό συγγραφέα Frederic Mullally και χλεύαζε την πολιτική σχετικά με τα σεξουαλικά ήθη. Ακολούθησε το Sweet Chastity, γραμμένο από τον ίδιο τον ιδρυτή του Penthouse, Bob Guccione.


Τέλος και κληρονομιά.

Ο Έμπλετον πέθανε από καρδιακή προσβολή στο σπίτι του στο Μπόρνμουθ στις 13 Φεβρουαρίου 1988, σε ηλικία 57 ετών. Εκτός από τους Times, νεκρολογίες εμφανίστηκαν σε αρκετές άλλες εθνικές εφημερίδες, συμπεριλαμβανομένων των Daily Telegraph και The Independent, με την τελευταία να σημειώνει ότι ενώ ο Έμπλετον ήταν «διεθνώς διάσημος» για το κόμικ στριπ του Penthouse, «ήταν επίσης ένας εξαιρετικός εικονογράφος του οποίου η κλίση για ιστορική ακρίβεια και λεπτομέρεια ξεπερνούσε την απλή τέχνη». Στην εφημερίδα The Guardian επαινέθηκε ως «ένας καλλιτέχνης κόμικς με εξαιρετική ενέργεια και ευελιξία, τόσο ευρύς σε αυτό που έκανε που εκ πρώτης όψεως θα μπορούσε να φαίνεται ότι είχε καλύψει το κενό -ή το λάκκο- που ο [Τζορτζ] Όργουελ έβλεπε να ανοίγεται ανάμεσα στις «ευγενικές» αγγλικές ιστορίες και στα σαδομαζοχιστικά «Yank magazines» στο διάσημο δοκίμιο για τα αγορίστικα περιοδικά.

Πηγή.

RON SMITH

Ο Ρον Σμιθ (Ronald GeorgeRonSmith, Bournemouth, Σαουθάμπτον, Αγγλία, 1928  10 Ιανουαρίου 2019) ήταν Βρετανός εικονογράφος και δημιουργός κόμικς με καριέρα διάρκειας σχεδόν πέντε δεκαετιών. Εργάσθηκε κυρίως για λογαριασμό των εταιρειών D.C. Thomson (περιοδικά Warlord, The Victor, Hotspur, Bandy, Judy) και I.P.C./Fleetway (τίτλοι Wildcat, M.A.S.K., Toxic Crusaders) αλλά και του αγγλικού παραρτήματος της Marvel. Από τις πιο γνωστές δημιουργίες του είναι η συνεισφορά του στην διάσημη εικονογραφημένη σειρά επιστημονικής φαντασίας Δικαστής Ντρεντ (Judge Dredd) στο περιοδικό 2000AD (1979 – 1994) και στην εφημερίδα Daily Star.

Τα πρώτα χρόνια.

Ο Σμιθ σκόπευε να ολοκληρώσει τις σπουδές του ως μηχανικός ακολουθώντας το παράδειγμα του πατέρα του, αλλά το ξέσπασμα του Β’ Π.Π. άλλαξε τα σχέδιά του. Υπηρέτησε στην αεροπορία ως πιλότος Spitfire και το 1947 εντάχθηκε στο καλλιτεχνικό στούντιο Gaumont Animations, στο οποίο μάλιστα σπούδασαν επίσης οι μελλοντικοί του συνάδελφοι Μάικ Ουέστερν και Έρικ Μπράντμπουρι. Εν συνεχεία ο Σμιθ ξεκίνησε να σχεδιάζει κόμικς για τον εκδοτικό οργανισμό Amalgamated Press, στα περιοδικά Knockout (στις χιουμοριστικές σειρές Deed-a-Day Danny και Young Joey). Το 1951 παρουσίασε την πρώτη -δικής του έμπνευσης- σειρά, μία διασκευή σε κόμικς του κινηματογραφικού έργου The Flame and the Arrow (της Warner Bros, 1950) με πρωταγωνιστή το Μπαρτ Λάνκαστερ. Ακολούθησαν άλλες δουλειές του στο περιοδικό The Comet, όπως και μία συνεργασία με το περιοδικό Eagle. Από το 1972 εργαζόταν ως ελεύθερος επαγγελματίας. 


Εμπνεύστηκε την υπέρ-ηρωική σειρά King Cobra για το περιοδικό Hotspur (1976 – 1980), η οποία εκδόθηκε και στην Ελλάδα από το περιοδικό Μπλεκ. Συνεισέφερε σημαντικά, μεταξύ άλλων, στις σειρές Drake of E-Boat Alley, Codename Warlord, The Cowboy Cricketer, Nick Jolly, Chronos Carnival, Rogue Trooper (1991-92) και Harlem Heroes (1992) του περιοδικού 2000AD. Έργα του παρουσιάστηκαν και από τα περιοδικά The Topper, The Dandy, The Beezer. Ο Σμιθ αποσύρθηκε από το χώρο των εικονογραφημένων παραγωγών στα τέλη της δεκαετίας του ’90.

Judge Dredd.

Ο Σμιθ ανέλαβε την εικονογράφηση του διάσημου χαρακτήρα επί μία πενταετία (1979 – 1984) κατά τη διάρκεια της οποίας η σειρά γνώρισε μία περίοδο εξαιρετικής επιτυχίας. Μαζί με τους συναδέλφους του Μάικ Μακμάχον και Μπράιαν Μπόλαντ δημιούργησαν τις ιστορίες με τίτλους Τη Μέρα που ο Νόμος Πέθανε (The Day the Law Died) και Ο δικαστής-Παιδί (Judge Child) που ήταν από τις πιο μακροσκελείς και με μεγάλη δημοφιλία μεταξύ των αναγνωστών. Άλλες ιστορίες του Δικαστή Ντρεντ που ανάδειξαν το ταλέντο του Σμιθ ήταν εκείνες με τίτλους όπως Blood of Satanus (σε σενάριο του Πατ Μιλς), The Hot-Dog Run και The Graveyard Shift.

Πηγές.

RON TURNER

Ο Ρον Τέρνερ ήταν ένας από τους παραγωγικότερους εικονογράφους επιστημονικής φαντασίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Ως καλλιτέχνης κόμικς, το έργο του περιλαμβάνει πολλούς διάσημους χαρακτήρες από το Dan Dear έως το Δικαστή Ντρεντ. Επίσης μεγάλη είναι η συμμετοχή του στις δημιουργίες του Gerry Anderson, μεταφέροντας σε κόμικς τη σειρά The Daleks για λογαριασμό του περιοδικού TV Century 21 (1965-1967). Ακόμη εργάστηκε ως εικονογράφος στις παρόμοιες σειρές των Fireball XL5, Stingray, Thunderbirds, Zero X, Captain Scarlet and the Mysterons και Joe 90.


Ένα βιβλίο με τίτλο Η Φανταστική Τέχνη του Ρον Τέρνερ που συνέγραψε ο Τζον Λόρενς -ατζέντης του Τέρνερ και φίλος του απ’ την αρχή της δεκαετίας του 1980- και ολοκλήρωσε ο Φίλιπ Χάρμποτλ, κυκλοφόρησε ήδη από τις εκδόσεις Telos Publishing το Νοέμβριο του 2024, αποτελώντας μία εξαίρετη ανθολογία για τη συνολική προσφορά του καλλιτέχνη.

Τα πρώτα χρόνια.

Ο Ronald (‘Ron’) Turner γεννήθηκε στις 3 Αυγούστου του 1922 στο Νόριτς της Αγγλίας, αλλά μεγάλωσε στο Σάουθεντ-ον-Σι. Από νεαρός ακόμη, εμφάνισε μεγάλο ενδιαφέρον για την επιστημονική φαντασία, τα μυθιστορήματα της οποίας (έργα, μεταξύ άλλων, των Χ. Τζ. Γουέλς, Έντγκαρ Ράις Μπάροουζ και Ιουλίου Βερν) αλλά και οι κινηματογραφικές ταινίες του είδους (Metropolis, The Shape of Things to Come, Flash Gordon κ.α.) τον συνάρπαζαν. Επίσης του άρεσαν ιδιαίτερα τα σχετικά κόμικς του μεγάλου δημιουργού Alex Raymond. Θαυμάζοντας τα σχέδια που έβλεπε να κοσμούν τα εξώφυλλα των γνωστών Αμερικανικών περιοδικών με υπέρ ήρωες, ο Τέρνερ συνήθιζε να αναπτύσσει από νωρίς το έμφυτο σχεδιαστικό του ταλέντο, επιχειρώντας να αντιγράψει τις εντυπωσιακές εκείνες σκηνές. Σε ηλικία μόλις 14 ετών (1936) και με παρότρυνση της μητέρας του, ο μικρός Ρον έπιασε για πρώτη φορά δουλειά ως μαθητευόμενος στο Odhams, ένα στούντιο τέχνης -και παράλληλα εκδοτικό οίκο- στο Λονδίνο. Μέχρι το 1938 έφτιαχνε εικόνες για το βρετανικό περιοδικό Modern World. Το 1940 η επαγγελματική του καριέρα διακόπηκε από τον Β’ Π.Π., όταν και κατατάχτηκε στο βρετανικό στρατό και μάλιστα τραυματίστηκε στο πόδι, υπηρετώντας στην Ιταλία. Αφού πέρασε ένα διάστημα στην Άπω Ανατολή, επέστρεψε στην καλλιτεχνική εικονογράφηση προς τα τέλη της δεκαετίας του ‘40, σχεδιάζοντας κόμικς για τη σειρά Big του περιοδικού Scion, με θέμα τις περιπέτειες των μελών του πληρώματος ενός ερευνητικού σκάφους (Atomic Mole) που εξερευνούσε τους ενδεχόμενους «κατοικήσιμους χώρους» κάτω από τον φλοιό της Γης.


Η κορύφωση της καριέρας του.

Αργότερα ο Τέρνερ σχεδίασε πολλά εξώφυλλα μυθιστορημάτων που εξέδωσε η Odhams, κυρίως αυτά της σειράς Vargo Statten. Η τέχνη του σημείωνε ολοένα και μεγαλύτερη άνθιση και έτσι, στα 1953, ο Τέρνερ δοκίμασε πλέον την τύχη του ως ελεύθερος επαγγελματίας. Φιλοδοξία του εκείνο τον καιρό ήταν να δημιουργήσει ένα δικό του κόμικ επιστημονικής φαντασίας, στο στυλ του καλλιτέχνη Frank Hampson, τον οποίο και θαύμαζε ως δημιουργό. Ωστόσο οι προσπάθειές του δεν ευοδώθηκαν και για σχεδόν την επόμενη δεκαετία, στράφηκε σε εικονογραφήσεις εξωφύλλων για διάφορα έντυπα, αλλά και στη ζωγραφική.

Ακολούθησε, με έναρξη το έτος 1965 η μεγάλη του επιτυχία (μεταφορά σε κόμικς δημοφιλών τηλεοπτικών σειρών, όπως τα προαναφερόμενα σίριαλ με κούκλες του Gerry Anderson), τους (έγχρωμους) Daleks εμπνευσμένους απ’ το Doctor Who (όταν αντικατέστησε τον Richard E. Jennings) κ.α. Επιπλέον, βρήκε ξανά απασχόληση στην εταιρεία Amalgamated Press (πλέον Fleetway), αναλαμβάνοντας το ασπρόμαυρο κόμικ στριπ Robot Builders (ως διάδοχος του Carlos Cruz) για το περιοδικό Tiger and HurricaneΤη δεκαετία του ‘70 ο Τέρνερ άρχισε να εργάζεται για την IPC Media (η οποία εν τω μεταξύ είχε απορροφήσει την Fleetway) σχεδιάζοντας σειρές για το περιοδικό Whizzer and Chips, όπως ήταν οι Wonder-car, Archie's Angels και Danny Drew's Dialling Man, που απευθύνονταν περισσότερο στη νεανική αγορά. Σε παιδιά και εφήβους απευθυνόταν επίσης η κωμική σειρά (του περιοδικού Tiger) με τίτλο The Tigers, την οποία διαβάσαμε επανειλημμένα στη χώρα μας (Τα Τιγράκια).

Δικαστής Ντρεντ & Σπίνμπολ.

Το 1979 ο Τέρνερ σχεδίασε μια σειρά από περιπέτειες του Judge Dredd για το περιοδικό 2000 AD, παράλληλα δε διακρίθηκε στην εικονογράφηση (για λογαριασμό του Action) της σειράς επιστημονικής φαντασίας (αθλητικού περιεχομένου) The Spinball Slaves—μια συνέχεια του Death Game 1999 (εμπνευσμένου από την ταινία Rollerball του 1975) και της -λιγότερο βίαιης- συνέχειας του, με τίτλο Spinball. Όταν το Action συγχωνεύτηκε με το πολεμικό κόμικ της IPC, Battle Picture Weekly, και μετονομάστηκε σε Battle Action, ο Τέρνερ συνέβαλε και εκεί, με ένα ακόμη στριπ συνέχειας του Spinball και με τίτλο The Spinball Wars. Εργάστηκε επίσης σε μια αναβίωση της σειράς Rick Random, επίσης για το 2000 AD.

Δεκαετία του 1980.

Ο Τέρνερ συνέχισε να εργάζεται για το Battle Action με τον νέο τίτλο Battle Action Force, σχεδιάζοντας πολλά από τα στριπ Action Force, τα οποία περιείχαν χαρακτήρες του Action Man με άδεια χρήσης από την Mattel. Άρχισε επίσης να σχεδιάζει ένα στριπ με τίτλο Journey to the Stars για το νέο εβδομαδιαίο έντυπο της IPC Media, Speed, αν και η έκδοσή του σταμάτησε λίγο αργότερα. Ο Τέρνερ βρήκε δουλειά σε άλλα περιοδικά της εταιρείας, όπως το War and Battle Picture Library, αλλά η συρρίκνωση της αγοράς κόμικς στη Μεγάλη Βρετανία τη δεκαετία του 1980 σύντομα προκάλεσε την κατάρρευση όλων αυτών των εκδόσεων (1984). Εκείνη την εποχή ο Τέρνερ ανακοίνωσε την αποχώρησή του, αν και λίγο αργότερα βρέθηκε να σχεδιάζει κόμικς για έναν ανεξάρτητο μικρό εκδοτικό οίκο, συμπεριλαμβανομένων των σειρών Nick Hazard και Kalgan the Golden.

Το τέλος.

Ο Τέρνερ πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή προσβολή σε ηλικία 76 ετών, στις 19 Δεκεμβρίου του 1998. Τα έργα του όμως συνέχισαν να εκδίδονται μετά θάνατον (σε βιβλία των Οίκων Gryphon Books και Wildside Press) περιλαμβάνοντας μάλιστα και αρκετά αδημοσίευτα εξώφυλλα κλπ.

Πηγές.

 

 

 

 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου