Λεωκράτης Ανεμοδουράς: «Η παραγωγή των graphic novels στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία έχει τριπλασιαστεί σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία! Αυτό αντικατοπτρίζει την άνθηση του χώρου!»

(συνέντευξη στο Νίκο Δ. – Θ. Νικολαΐδη)

«Μικρός Ήρως»: Ένα όνομα που είναι συνυφασμένο με την εγχώρια κουλτούρα μιας άλλης εποχής ή καλύτερα με την ηρωική - αναγνωστική εποποιία, χάρη στην οποία γενιές Ελληνόπουλων γαλουχήθηκαν στις αγνές, πατριωτικές αλλά και ηθικές αξίες των παλαιότερων καιρών. Ο αείμνηστος δημοσιογράφος και συγγραφέας Στέλιος Ανεμοδουράς (1917 – 2000) εμπνεύστηκε την ιστορία που αγάπησαν μικροί και μεγάλοι, δημιουργώντας τη θρυλική τριάδα (Γιώργος Θαλάσσης, Κατερίνα και «Σπίθας») των εφήβων που μάχονταν τους κατακτητές, ενώ ο ζωγράφος Βύρων Απτόσογλου (1923 – 1990) διάνθισε με τις εξαίρετες εικόνες του τα κείμενα, επί μία ολόκληρη 16ετία (1953 – 1968). Ωστόσο, οι περιπέτειες του «Παιδιού Φαντάσματος» και των συντρόφων του δεν τερματίστηκαν ποτέ, αφού πλην των πολλών ανατυπώσεων της σειράς (που γνώρισε, σημειωτέον, για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα και μία πλήρως εικονογραφημένη μορφή) συνεχίζουν να υφίστανται ως μία περιοδική έκδοση - τουλάχιστον κάθε εθνική επέτειο- με νέες ιστορίες γραμμένες από τον απόλυτο γνώστη του είδους, δημοσιογράφο Γιώργο Γερ. Βλάχο και σε σχέδια του καταξιωμένου εικονογράφου Κώστα Φραγκιαδάκη. Πίσω από αυτή την αναβίωση, αλλά και ως υπεύθυνος δεκάδων άλλων σειρών (κόμικς, graphic novel και βιβλίων) στέκεται η φυσιογνωμία του -εγγονού του Στέλιου- και ιδρυτή των ομώνυμων εκδόσεων («Μικρός Ήρως») Λεωκράτη Ανεμοδουρά, που από το 2013 έχει αναλάβει να κρατήσει ζωντανή την εκδοτική παράδοση της οικογένειας. Με ιδιαίτερη χαρά, το blekmagazine δημοσιεύει την παρακάτω συνέντευξή του:

 

·         Αγαπητέ Λεωκράτη, συμπληρώθηκαν ήδη εννέα χρόνια από τη δυναμική και αυτόνομη είσοδό σου στο χώρο των κόμικς εκδόσεων. Πόσο ικανοποιημένος είσαι από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα και δεδομένα;

 

Θα έλεγα ότι είμαι ικανοποιημένος σε σημαντικό βαθμό. Ξεκίνησα αρχικά χωρίς υψηλές βλέψεις, πάνω στα συντρίμμια μιας αποτυχημένης προσπάθειας δικιάς μου αλλά και της «μαμάς» εταιρείας και χωρίς να γνωρίζω αρκετά γύρω από τα κόμικς. Από τη στιγμή όμως που μπήκα στο παιχνίδι, αυτός ο χώρος με κέρδισε ολικά, όχι μόνο λόγω οικογενειακής κληρονομιάς αλλά και γιατί έγινα και εγώ φαν των κόμικς. Έτσι, από τα σκαναρισμένα έντυπα, περάσαμε σε νεότερες ιστορίες, στη συνέχεια σε νέες εμπορικές σειρές όπως τα Κόρτο Μαλτέζε και Blacksad και τέλος σε συνεργασίες με Έλληνες καλλιτέχνες. Υπάρχει μια εξέλιξη και σίγουρα υπάρχει διάθεση και μεράκι. Επιπλέον, είμαι πολύ ευχαριστημένος από τους υφιστάμενους συνεργάτες μας και έχει αναπτυχθεί μια πολύ καλή χημεία που νομίζω μας πάει δυναμικά μπροστά.

 

 

·         Θεωρείς ότι η «πίτα» του αναγνωστικού κοινού παραμένει σταθερή στην Ελλάδα και αν ναι, απο τι, περισσότερο προσελκύεται; Αν όχι, βαίνει μειούμενη ή αυξανόμενη;

 

Η παραγωγή έχει σίγουρα αυξηθεί. Στα νούμερα των εκδόσεων που έβλεπα μέσω της Osdel, διαπίστωσα ότι η παραγωγή των graphic novels στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία έχει τριπλασιαστεί σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία. Τα φεστιβάλ επίσης έχουν πολλαπλασιαστεί —έχουμε πια πάνω από 10 σε όλη την Ελλάδα— και αυτό αντικατοπτρίζει την άνθηση του χώρου. Οι μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι συνηθίζουν πια να εκδίδουν κάθε χρόνο graphic novels —πραγματικά εξαιρετικές δουλειές— ενώ και οι μικρότεροι έχουν αυξήσει τον αριθμό των τίτλων τους. Θα λέγαμε λοιπόν ότι και το αναγνωστικό κοινό έχει αυξηθεί αλλά δεν είμαι βέβαιος αν ισχύει για όλα τα είδη των κόμικς. Για τους παραδοσιακούς τίτλους —μέσα στους οποίους είναι και τα δικά μας κόμικς, όπως Μπλεκ, Ζαγκόρ, Μίστερ Νο— δε νομίζω ότι υπάρχει κάποια αύξηση. Περισσότερο ο κόσμος αναζητά κόμικς Ελλήνων καλλιτεχνών αλλά και πολύ δυνατά brands υπερηρωικών κόμικς.

 

·    Από ποιους παράγοντες, κατά τη γνώμη σου, εξαρτάται η ανταπόκρισή του κοινού σε καθετί νέο που βγαίνει στα περίπτερα και στα βιβλιοπωλεία;

 

Θα έλεγα ότι το κοινό γνωρίζει και αξιολογεί πάντα ορθολογικά στο τέλος της ημέρας. Το καλό ανταμοίβεται και το κακό περιορίζεται. Αν οι δουλειές δεν έχουν ένα προσωπικό αποτύπωμα, αν δε γίνονται με μεράκι και ποιότητα, αργά η γρήγορα το κοινό θα σου γυρίσει την πλάτη. Επομένως, το ζητούμενο είναι η επιλογή καλών ιστοριών, η καλή μετάφραση και επιμέλεια και το ποιοτικό χαρτί. Ειδικά σήμερα, που οι επιλογές είναι αμέτρητες, και εύκολα κάποιος αναγνώστης μπορεί να ψαχτεί αλλού, αν δε σέβεσαι τον αναγνώστη και δεν αγαπάς αυτό που κάνεις, σύντομα το οικοσύστημα θα σε πετάξει έξω.

 

 

·         Το brand name «ΜΠΛΕΚ» τι είδους δυναμική και πόση απήχηση διαθέτει στο μέσο αναγνώστη και σε ποιες ηλικίες, κυρίως, απευθύνεται;

 

Από τις διαδικτυακές έρευνες που κάνουμε αλλά και γενικότερα από την επαφή μας τόσα χρόνια με το κοινό, το Μπλεκ είναι ένα κόμικς που κυρίως απευθύνεται στις ηλικίες 40-60. Στους παλαιούς αναγνώστες δηλαδή, που τους ήταν βίωμα η ανάγνωσή του τις δεκαετίες του ’70 και ’80. Τα φύλλα που πουλάει στο σύνολό του δεν είναι και τόσο υψηλά, δηλαδή από όλα τα κανάλια, φτάνουν περίπου τα 1.000. Παλαιότερα, να φανταστείτε, οι εκδοτικές σταματούσανε έντυπα που πουλούσαν 20.000 φύλλα την εβδομάδα. Πως άλλαξαν οι καιροί ε;

 

·         Τα νέα παιδιά πιστεύεις ότι διαβάζουν στις μέρες μας το έγχαρτο κόμικ; Ή, στον αντίποδα, προτιμούν τις ψηφιακές εκδοχές;

 

Δε νομίζω ότι κάνουν τίποτα από τα δύο σε μεγάλο ποσοστό. Αυτό που παρατηρώ είναι να έχουν εγκλωβιστεί σε ένα ψηφιακό περιβάλλον που τους παρέχει μια εφήμερη ευχαρίστηση. Τα πάντα τους παρουσιάζονται εύκολα πια. Τα πάντα εκφράζονται με ένα emoticon και ένα like. Νομίζω όλο αυτό οδηγεί σε  έναν περιορισμό σκέψης, οράματος και συναισθημάτων. Οι ελάχιστες περιπτώσεις νέων που διαβάζουν είναι κατά βάση λόγω οικογενειακής παρότρυνσης. Ωστόσο, δεν είναι μόνο το διάβασμα που περιορίστηκε, είναι και ο αθλητισμός, η παρέα, η συναισθηματική σύνδεση. Μέχρι και το φλερτ έγινε διαδικτυακό… ό,τι μας δυσκολεύει το πετάμε…

 

·         Οι παλαιότεροι (σαν εμένα) δελεάζονται από τις παραδοσιακές εκδοτικές μορφές, μένοντας πιστοί στο έντυπο. Πόσο μπορεί να συνεχιστεί αυτό;

 

Πολύ απλά νομίζω ότι οι τωρινοί σαραντάρηδες είναι η τελευταία γενιά με αυτή την αγάπη για τις έντυπες εκδόσεις. Ειλικρινά, δεν πιστεύω ότι οι επόμενες γενιές θα ακολουθήσουν τα παραδοσιακά βιβλία. Αυτό το λένε και οι παγκόσμιες έρευνες. Ωστόσο, εμένα δε με απασχολεί τόσο αν θα αλλάξει το αναγνωστικό μέσο, αν δηλαδή θα είναι βιβλίο ή τάμπλετ. Ας μην παραβλέπουμε εξάλλου τα τεράστια πλεονεκτήματα της ψηφιακής ανάγνωσης (δε χρειάζεται χώρος για να αποθηκεύσεις βιβλία, δε χρειάζεται φως, χαμηλότερες τιμές και πολλά ακόμα). Το ζητούμενο είναι να μην εκλείψει η αναγνωστική συνήθεια. Να μη σταματήσει ο άνθρωπος να αναζητά το διάβασμα και να αντιλαμβάνεται ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους για να εξελιχθεί.

 

·         Μίλησέ μας, αν θες, για κάποια νέα πλάνα που –ενδεχομένως- έχεις, για το άμεσο μέλλον.

 

Κλείνοντας και το Non-Stop Comics μπήκαμε σε μια νέα σχετικά τροχιά με παραγωγή 2-3 κόμικς το μήνα. Είμαστε ανοιχτοί και πάντοτε δεκτικοί σε νέες προτάσεις και είδη κόμικς (ελληνικά, ξένα, παλιά και καινούργια). Τι ακολουθεί λοιπόν τους προσεχείς μήνες; Ο πρώτος τόμος της σειράς Οι Περιπέτειες των Ζο, Ζετ & Ζοκό του Ερζέ, Το Β’μέρος της σειράς Το Αιγαίο στις Φλόγες (Βλάχος, Καραμπάλιος), Το Β’ της σειράς Μπαμπαδοϊστορίες (Σταφαδούρος) και ο πρώτος τόμος της σειράς Kill or be Killed που απολαύσαμε στο Non-Stop Comics. Εννοείται συνεχίζουμε κανονικά με το Μπλεκ και με τα μπονελικά μας. Η σειρά μάλιστα του Μίστερ Νο συνεχίζεται με τις παλιές κλασικές ιστορίες του Nolitta και είναι πραγματικά εξαιρετική… Όλα αυτά μέχρι τον Αύγουστο  —με μια επιπλέον σημαντική έκπληξη που όμως δεν έχει κλείσει και δεν μπορώ να πω περισσότερα. Από Σεπτέμβρη θα ακολουθήσουν βέβαια και άλλες εκδόσεις, όμως αυτά για την ώρα.

 

·         Και ένα μήνυμά σου προς τους αναγνώστες, γενικά τους φίλους των κόμικς στην Ελλάδα, ποιο θα ήταν ; (επιγραμματικά).

 

Φέτος, αποφασίσαμε μια ομάδα ανθρώπων που έχουν ενεργό ρόλο στον χώρο (καλλιτέχνες, εκδότες, δημοσιογράφοι, ιστορικοί των κόμικς) να ενεργοποιηθούν με στόχο την αναβάθμιση των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς αλλά και γενικότερα την εξωστρέφεια της ελληνικής σκηνής. Υπάρχει διάθεση, ταλέντο και τεχνογνωσία και πιστεύω ότι πρέπει να λειτουργήσουμε οργανωμένα για να το αξιοποιήσουμε όπως θα του άξιζε. Πιστεύω ότι είμαστε σε ανοδικό μομέντουμ και μόνο καλά πράγματα μπορούμε να περιμένουμε μπροστά μας. Ελπίζω μέσα από το σωματείο που θα συσταθεί τις προσεχείς μέρες να  μπορέσουμε και εμείς να βάλουμε ένα λιθαράκι για την άνθηση του χώρου.

 

·         Σε ευχαριστώ πολύ για την ανταπόκριση, εύχομαι καλή συνέχεια σε όλες σου τις εκδοτικές κινήσεις!

 

Εγώ σε ευχαριστώ!