Real people in Roy of the Rovers football comic series!

(By Nikos D. – T. Nikolaidis)

Η διάσημη ποδοσφαιρική σειρά κόμικς Roy of the Rovers αποτελεί ένα ‘φετίχ’ για τους φίλους του αθλήματος σε ολόκληρο τον κόσμο. Και ασφαλώς οι εμπνευστές της όταν την ξεκινούσαν πριν από σχεδόν 70 χρόνια, ούτε καν μπορούσαν να φανταστούν τη μετέπειτα δημοφιλία που θα αποκτούσε. Ο ξανθομάλλης σέντερ φορ Ρόυ Ρέης -κεντρικός πρωταγωνιστής ως ο αρχηγός και ηγέτης της ομάδας των Ρόβερς του Μέλτσεστερ- δεν ήταν, φυσικά, ούτε ο πρώτος αλλά ούτε κι ο τελευταίος ποδοσφαιρικός χαρακτήρας στην ιστορία της 9^ης Τέχνης. Είναι όμως αναμφίβολα ο πιο διαχρονικός αλλά και ο πλέον εμβληματικός, αφού έχει καταφέρει να παραμείνει στο προσκήνιο επί τόσες δεκαετίες, από τα μέσα των ‘50ς έως και σήμερα!

Η εκκίνηση.

Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 1954, όταν οι ιδιοκτήτες της βρετανικής εκδοτικής εταιρείας Amalgamated Press (γνωστή στη συνέχεια ως Egmont Fleetway/IPC) Ρεγκ Ίβς (1892-1972) και Ντέρεκ Μπίρνεϊτζ (1913-2004) ανέθεσαν στο συγγραφέα Φρανκ Σ. Πέπερ (1910-1988) να δημιουργήσει μία ποδοσφαιρική σειρά για το νέο αθλητικό περιοδικό που ετοίμαζαν. Ο Πέπερ βασίστηκε αφενός σε μία προγενέστερη δική του σειρά (Danny of the Dazzlers) που είχε δημοσιεύσει στο περιοδικό Champion, αφετέρου στην Άρσεναλ της δεκαετίας του ’50, ως πρότυπο για την (φανταστική) Μέλτσεστερ. Πράγματι, ο νεαρός Ρόυ Ρέης και ο παιδικός του φίλος Μπλάκι Γκρέι, έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση στο αναγνωστικό κοινό στις 11 Σεπτεμβρίου του 1954, στο εξώφυλλο του #1 του εβδομαδιαίου περιοδικού Tiger-The Sport and Adventure Picture Story Weekly.

Tommy Capel

Υπήρξε αλήθεια ο Ρόυ Ρέης;

Δεν είναι ξεκάθαρο ποιον υπαρκτό ποδοσφαιριστή χρησιμοποίησε για να πλάσει τη φυσιογνωμία του Ρόυ, ωστόσο είναι πιθανό ότι ο καλλιτέχνης Τζο Κολκάχουν (1926-1987) που πρώτος ανέλαβε το σχεδιασμό (αλλά και το σενάριο, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Στιούαρτ Κόλντγουϊν) της σειράς, να εμπνεύστηκε από τα χαρακτηριστικά είτε του -γεννημένου στα 1903 άσου της Γουέστ Χάμ- Τζορτζ Ίστμαν, είτε του Τόμυ Κέιπελ (1922-2009) της Νότιγχαμ Φόρεστ, είτε (το πιο πιθανό) του θρύλου της Γουλβς και της Εθνικής Αγγλίας 'Μπίλλυ' Ράιτ (1924-1994). Το βέβαιο είναι πάντως, πως όταν το 1963 κλήθηκε ο πολυσχιδής Πολ Τρεβιλιόν (ακμαίος και παραγωγικός μέχρι τις μέρες μας, στα 90 του χρόνια!) να φιλοτεχνήσει το κόμικ, στη σκέψη του έφερε (σύμφωνα με δική του δήλωση) την εικόνα του πολύ σπουδαίου Μπόμπυ Τσάρλτον (1937-2023). Εδώ να επισημάνουμε ότι από το 1960 ο Τσάρλτον εμφανιζόταν ως ο συγγραφέας της σειράς, με σύμβουλο τον Μπίρνεϊτζ. Πολλά χρόνια μετά (1992) η εφημερίδα Daily Mail περιέγραψε τον τότε 30χρονο Στίβεν Τζέραρντ της Λίβερπουλ και της Εθνικής Ομάδας, ως «έναν νέο Ρόυ»!

Η… μετάλλαξη του Ρόυ.

Η τεράστια επιτυχία της σειράς εξασφαλίστηκε από νωρίς, χάρις στην προβολή των αρχών της ευγενούς άμιλλας. Ήταν η εποχή που ο φίλαθλος κόσμος εμπνεόταν από τις αξίες του ευ αγωνίζεσθε και τα υγιή αθλητικά πρότυπα, πριν την επέλευση της μάστιγας του χουλιγκανισμού. Όταν μάλιστα οι πρώτοι νεαροί αναγνώστες του περιοδικού είχαν ωριμάσει ηλικιακά φτιάχνοντας τις δικές τους οικογένειες, οι ιθύνοντες, με προεξάρχοντα τον Μπάρι Τόμλινσον (υπεύθυνος έκδοσης από το 1963 μέχρι το 1990) αποφάσισαν να… αλλάξουν κάπως το Ρόυ! Πιο συγκεκριμένα, θέλησαν να τον μετατρέψουν από έναν προικισμένο στράικερ -που σκόραρε ακατάπαυστα- σε έναν πιο ολοκληρωμένο και έτσι πιο ρεαλιστικό, χαρακτήρα. Ο Ρόυ λοιπόν απέκτησε προσωπική ζωή, είχε σύζυγο και παιδιά, ενώ όλα στο γάμο του δεν ήταν ιδανικά. Υπήρχαν, κατά καιρούς, γκρίνιες, προβλήματα στη σχέση με τη γυναίκα του, αλλά και –προσωρινοί- χωρισμοί. Όπως ήταν φυσικό, ο Ρόυ άρχισε να σχετίζεται με όλο και πιο πολλά υπαρκτά πρόσωπα, τα οποία διάνθισαν τις σελίδες των ιστοριών και πρόσφεραν επιπλέον αληθοφάνεια. Ο πιστός και ευφάνταστος σεναριογράφος Τομ Τάλι (1940-2013) ήταν εκείνος, που σήκωσε το βάρος να… παντρέψει την ιστορία με την αληθινή ζωή. Κι άλλοι, ωστόσο, συνεισέφεραν σε αυτό, όπως θα διαπιστώσουμε. Σύμφωνα με τις φήμες, ακόμη κι ο… δούκας του Εδιμβούργου είχε συμμετοχή στο σενάριο.

Παρέλαση «αστέρων».

Ήταν φθινόπωρο του 1975 που ο Ρόυ συμπλήρωσε 21 έτη στο περιοδικό Tiger, όταν οι υπεύθυνοι ετοίμασαν για αυτόν μία εντυπωσιακή φιέστα. Ο Ρόυ εμφανίζεται να εισέρχεται στο γήπεδο κάτω από τις επευφημίες του κοινού και τα χειροκροτήματα των συμπαικτών του. Την εκδήλωση παρακολουθούν χιλιάδες θεατές, χάρις στη ζωντανή τηλεοπτική κάλυψη, με σχολιαστή τον έμπειρο παρουσιαστή της εκπομπής World of Sport Ντίκι Ντέιβις (1928-2023). Ενώ το Ρόυ υποδέχεται και συγχαίρει ο Μπάρι Τόμλινσον (άνω), σε μία τεράστια γιγαντοοθόνη που έχει στηθεί μέσα στον αγωνιστικό χώρο προβάλλονται οι πιο σημαντικές στιγμές της μέχρι τότε σταδιοδρομίας του. 

Διάφοροι επώνυμοι άνθρωποι του αθλητισμού μιλούν για αυτόν με ζεστασιά και η συγκίνηση είναι διάχυτη. Παίκτες σαν τον ‘Σούπερ Μακ’ (Μάλκολμ Μακντόναλντ) της Άρσεναλ, προπονητές της Εθνικής Ομάδας της Αγγλίας όπως ο Ντον Ρέβι (1927-1989) αλλά και άλλοι αθλητές σαν το διάσημο πρωταθλητή του κρίκετ Τόνυ Κρέιγκ (1946-2012) καταθέτουν την άποψή τους και εκφράζουν την εκτίμησή τους για τον αρχηγό των Ρόβερς. Τα υπέροχα σχέδια είναι της Υβόν Χάτον (1941-1992) μία περίοδο που έχει αποσυρθεί από την εικονογράφηση της σειράς (θα επιστρέψει όμως σύντομα, για παράλληλες ιστορίες) κι έχει αντικατασταθεί από το ζωγράφο Ντέιβιντ Σκιου.

Μία πλειάδα διασήμων!

Στις 25 Σεπτεμβρίου του 1976 ο Ρόυ αποκτάει το κατάδικό του περιοδικό, ομότιτλο φυσικά (Roy of the Rovers) και η εμπλοκή υπαρκτών προσώπων στο σενάριο συνεχίζεται αμείωτη. Ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς γκεστ σταρ ήταν ο διεθνής τερματοφύλακας Γκόρντον Μπανκς (1937-2019) που από το ξεκίνημα της δεκαετίας του ’70 επωμίσθηκε διπλό ρόλο, αυτόν του σχολιαστή στο έντυπο, αλλά και του μετέχοντα (ουκ ολίγες φορές) στο στόρι!   

Στα 1973 και ενώ η Μέλτσεστερ διακρίνεται στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, βρίσκει στο δρόμο της την (υπαρκτή) Τορίνο. Δεν παραλείπω να τονίσω πως η μορφή του «γάτου» τερματοφύλακα Τσάρλι Κάρτερ φαίνεται λες και είναι ο αντικατοπτρισμός του γκολκίπερ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ Γκάρι Μπέιλι. Αλλά και ο Ολλανδός επιθετικός Βαν Μάαφ της Ζίντεν (την οποία η Μέλτσεστερ αντιμετώπισε και απέκλεισε στη διοργάνωση του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης της περιόδου 1974-75) είναι «φτυστός» ο Βίλι βαν ντε Κέρκοφ. 

Στα ημιτελικά ο Ρόυ και οι συμπαίκτες του αποκλείουν την (επίσης αληθινή) Γερμανική κυπελλούχο Ντάρμσταντ. Και βέβαια δεν ξεχνάμε πως η Ελλάδα έχει την… τιμητική της στον τελικό εκείνης της διοργάνωσης. Η μεγάλη έκπληξη του θεσμού είναι μία ομάδα της χώρας μας, αφού και το επίτευγμα του Παναθηναϊκού (που έφτασε το 1971 στο Γουέμπλεϊ με αντίπαλο το μεγάλο Άγιαξ) ήταν τότε πολύ πρόσφατο. Αντίπαλος της Μέλτσεστερ είναι ο ελληνικός σύλλογος του χωριού… Νιάρκος, που το όνομά του παραπέμπει ευθέως στον πασίγνωστο Έλληνα εφοπλιστή Σταύρο Νιάρχο (1909-1996). Και βέβαια ο Νιάρχος είχε μία από τις έδρες του τότε στο Λονδίνο. 

Να αναφερθούμε όμως και στο γεγονός πως κατά τη δεκαετία του ’60 οι Ρόβερς είχαν αντιμετωπίσει τουλάχιστον δύο ακόμη ελληνικές ομάδες, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών διασυλλογικών διοργανώσεων. Πρώτα τους… Σπάρτανς, σε σχέδια του Τρεβιλιόν και μετά τον… Πανιακό (μία… ηχητική σύντμηση των Πανιωνίου και Παναθηναϊκού), ενώ τη δεκαετία του ’80 έπαιξαν αντίπαλοι με το… Ζαρκάδι της Κρήτης. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 το ‘δίδυμο’ των κωμικών Eric Morecambe (1926-1984) και  Ernie Wise (1925-1999) επιμελήθηκε πρωτότυπα ποδοσφαιρικά  κουίζ με έμπνευση από το «σύμπαν» του Ρόυ, εκδίδοντας τα δυο αντίστοιχα βιβλία (1979, 1980). Ως μία ένδειξη πως ο «Ψυχρός Πόλεμος» βαστούσε καλά εκείνη την περίοδο, πλείστες μορφές Νότιο-Αμερικανών δικτατόρων ή τρομοκρατών που εμπλέκονται στο σενάριο έχουν δανειστεί χαρακτηριστικά του ηγέτη της Κούβας Φιντέλ Κάστρο (1926-2016).

Στην κουλτούρα των ‘80ς.

Το 1981 ο Ρόυ πυροβολείται στο κεφάλι από έναν παρανοϊκό ηθοποιό (εμφανής εδώ η επιρροή από την ανάλογη περίπτωση του Τζέι Αρ, της Αμερικανικής σαπουνόπερας Ντάλας) και βυθίζεται επί μήνες σε κώμα, ενώ η Μέλτσεστερ αγωνίζεται να επιστρέψει στην Α’ Κατηγορία της Αγγλίας. Την τεχνική της ηγεσία εκείνες τις κρίσιμες ώρες, έχει αναλάβει ο σερ Αλφ Ράμσεϊ (1920-1999) ο άνθρωπος που είχε οδηγήσει την Εθνική Αγγλίας στην κατάκτηση του Μουντιάλ του 1966. Ήταν φανατικός λάτρης της σειράς και συχνά συμβούλευε –σχεδιαστικά- τον Τρεβιλιόν. 

Sir Alf Ramsey

Ένας βετεράνος μέσος που έχει επιστρατευτεί την ίδια σεζόν ως αντικαταστάτης του Τζεφ Τζάιλς είναι ο «παππούς» Νατ Γκόσντεν, ο οποίος φυσιογνωμικά παραπέμπει στον ευεργέτη της Woking F.C. Λέσλι Γκόσντεν (1904-2000). Λίγο καιρό μετά τα Μ.Μ.Ε. επικεντρώνονται στην κρίση του γάμου του Ρόυ με την Πέννυ Λέιν (πρώην γραμματέας του συλλόγου και ανιψιά του γενικού διευθυντή Μπεν Γκάλογουεϊ), καθώς B.B.C. και I.T.V. μεταδίδουν τη σχετική είδηση. Η Πέννυ έχει πάρει τα τρία παιδιά τους κι έχει μετακομίσει στο πατρικό της. Αργότερα, θα ταξιδέψουν για διακοπές μέχρι την… Κρήτη.

David Sque

Καθώς ολόκληρη η οικογένεια παρακολουθεί το «γάμο του αιώνα» (όταν ο διάδοχος Κάρολος της Αγγλίας νυμφεύεται τη λαίδη Νταϊάνα) ανάμεσα στο πλήθος διακρίνονται τα πρόσωπα του σχεδιαστή Ντέιβιντ Σκιου (φανατικού λάτρη της Ελλάδας) και της  συζύγου του, Τζέννυ. Άλλωστε, ο φίλτατος Ντέιβιντ (με τον οποίο επικοινωνώ τακτικά και με τιμάει με τη φιλία του) μου έχει εκμυστηρευτεί ότι σχεδίασε τον εαυτό του ως τον πρωταγωνιστή της περίφημης σειράς Martin’s Marvellous Mini (Το Καταπληκτικό Μίνι) μίας από τις πλέον αγαπημένες του και την οποία απολαύσαμε στο Αγόρι. Κι ακόμη ότι το πρόσωπο της γυναίκας τον βοήθησε να αποδώσει τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά της Πέννυ. Στην προσπάθειά του να καταπολεμήσει το καρκίνωμα της βίας και ξανά σε σχεδιασμό του Σκιου, ο Ρόυ παρουσιάζεται για ακρόαση της πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Μάργκαρετ Θάτσερ (1925-2013).

Με τη φανέλα των «λιονταριών».

Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 ο Ρόυ καλείται από τον ίδιο τον εκλέκτορα της Εθνικής Ομάδας της Αγγλίας Μπόμπι Ρόμπσον (1933-2009) για να μετάσχει της αποστολής στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού (1986). Στα «λιοντάρια» είχε συμπαίκτες (εκτός των Τάμπυ Μόρτον, Τσάρλι Κάρτερ, Νόελ Μπάξτερ, Βέρνον Έλιοτ, Μέρβιν Γουάλας, Τζίμυ Σλέηντ, Τζεφ Τζάιλς, Λόφτυ Πηκ, Μπλάκι Γκρέι κ.α.) τον Μάλκολμ Μακντόναλντ, τον Τρέβορ Μπρούκινγκ της Γουέστ Χαμ αλλά και τον Τρέβορ Φράνσις (1954-2023) των Νότιγχαμ, Σαμπντόρια κλπ. 

Την ίδια περίπου εποχή στη Μέλτσεστερ εντάσσονται δύο… καλλιτέχνες, μέλη του ποπ συγκροτήματος Spandau Ballet, ο μπασίστας Μάρτιν Κεμπ κι ο σαξοφωνίστας Στηβ Νόρμαν. Και εάν αναρωτιέστε από που κι ως που, οι δύο τους είχαν εντυπωσιάσει -ως ποδοσφαιριστές- το Ρόυ, όταν τους παρακολούθησε να παίζουν κατά τη διάρκεια ενός φιλικού αγώνα φιλανθρωπικού χαρακτήρα.

Όταν όλοι φωτογραφίζονταν με το Ρόυ!

Παράλληλα, επαγγελματικά συμβόλαια με τους Ρόβερς υπογράφουν δύο βετεράνοι ποδοσφαιριστές, ο Έμλιν Χιουζ (1947-2004) της Λίβερπουλ και ο γκολκίπερ της Άρσεναλ Μπομπ Γουΐλσον. Έναν χρόνο νωρίτερα (Αύγουστος 1984) πρόεδρος της Μέλτσεστερ έχει αναλάβει ο διάσημος αθλητής του κρίκετ Τζεφ Μπόικοτ. Ο Μπόικοτ ήταν ήδη μία πολύ οικεία μορφή στους αναγνώστες της σειράς, αφού το 1977 είχε αναδειχτεί από το Tiger σαν ο κορυφαίος αθλητής της χρονιάς. Κι ακόμη, ο προπονητής της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Εθνικής Σκοτίας  Τόμυ Ντόχερτι (1928-2020) εμφανίζεται (άνω) να δελεάζει το Ρόυ να αφήσει τη Μέλτσεστερ. 

Με κυρίαρχη μορφή τώρα το διεθνή άσο Γκάρι Λίνεκερ η διασύνδεση με την πραγματικότητα εξακολουθεί αμείωτη. Παίκτες όπως οι εμβληματικοί ;Άλεξ Στέπνεϊ (της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ), Ρέι Γουίλκινς (1956-2018) και Πολ Μάρινερ (1953-2021),  Ίαν Ράιτ (Κρίσταλ Πάλας), Άλαν Σμιθ (Λέστερ & Άρσεναλ), Λούθερ Μπλίσετ (Γουότφορντ), Κέρι Ντίξον (Τσέλσι) κ.α. παρελαύνουν από τα εξώφυλλα και τις σελίδες του περιοδικού. Εμφανίζεται ακόμη, μεταξύ άλλων, ο Ιρλανδός παρουσιαστής Ντες Λάιναμ. 

Το 1990 ο Λίνεκερ μαζί με το Ρόυ, έχοντας και τη βοήθεια του μουσικού Άλαν Μπέιλι θα συνθέσει το τραγούδι Europe United, το οποίο απευθύνεται στους φιλάθλους του Π.Κ. της Ιταλίας. Τέλος, το 1992 και σε ζωντανή σύνδεση μέσω του Καναλιού Sky Sports, ο Ρόυ παραιτείται από προπονητής της Μέλτσεστερ ώστε να αναλάβει την τεχνική ηγεσία της Ιταλικής A.C. Monza.