Ο Ρόυ που αγαπήσαμε και η αυγή της νέας εποχής…

"Ο ΡΟΫ ΞΑΝΑΓΥΡΙΖΕΙ "
(περιοδικό "Αγόρι")

(του Νίκου Δημ. Νικολαΐδη)

Γνώρισα τον ξανθομάλλη σέντερ-φορ που ηγούνταν μιας Αγγλικής ομάδας μέσα από τις σελίδες ενός περιοδικού τσέπης, μια εποχή που δείχνει πια μακρινή, τόσο μακρινή… ήμουν δεν ήμουν 8 ετών, όταν, ξεφυλλίζοντας το θρυλικό «Ζαγκοράκι» (1970-1975) του Στέλιου Ανεμοδουρά, αντίκρισα έκθαμβος τα σχέδια μιας ποδοσφαιρικής ιστορίας που αληθινά με σημάδεψαν. Έως τότε δεν είχα ακόμη πατήσει το πόδι μου σε γήπεδο, με εξαίρεση, ίσως, κάποιες λίγες φορές που ο πατέρας μου με είχε πάρει παρέα, σε παιχνίδι του αγαπημένου του (στην πορεία και «μου») Αιγάλεω, αλλά για μένα μάλλον… πέρα έβρεχε. Απ’ τα ελάχιστα που θυμάμαι είναι ότι μου είχε κάνει εντύπωση το μαλλί (η «κορφή» που λέμε) του Φράγκου Μαρτίνου, ενός από τους πιστότερους παίκτες της ομάδας.

EsseGesse - Η Θρυλική Τριάδα

Άραγε υπάρχει το μυστικό της επιτυχίας; Γνωρίζει κανείς τον σίγουρο δρόμο προς αυτή;; Μήπως το βασικό συστατικό της είναι η σκληρή δουλειά κι η απόλυτη αφοσίωση, όπως θα έλεγαν κάποιοι;; Μήπως το σταλμένο από το Θεό, εξαιρετικό ταλέντο; Ή ίσως το μαγικό άγγιγμα της ανένταχτης Θεάς Τύχης, όπως λένε κάποιοι άλλοι… Στην περίπτωση των EsseGesse η απάντηση είναι περίπλοκη και θεωρώ ότι περιλαμβάνει τόσα κι άλλα τόσα… Έχουν γραφτεί για αυτούς τόσα πολλά αφιερώματα, σε τόσες πολλές σελίδες σε Ελλάδα, Ιταλία κι αλλού, που το θέμα της ζωής και της παρουσίασης του έργου τους έχει σχεδόν εξαντληθεί… Έτσι εμείς θα παρουσιάσουμε μια πιο συναισθηματική ματιά…

Η Ευρώπη έχει μόλις αρχίσει να συνέρχεται από την πιο τραγική στιγμή της ιστορίας της, τον πολύνεκρο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που άφησε πίσω του στάχτη, αποκαΐδια και θάνατο… Άφησε όμως και νωπές μνήμες του τερατώδους σημείου στο οποίο μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος, «αναγκάζοντας» τους λαούς του κόσμου να είναι πιο προσεκτικοί… Έτσι σε μια Ευρώπη που στέκεται και πάλι στα πόδια της, οι δημιουργοί κόμικς άρχισαν να πολλαπλασιάζονται με ραγδαίους ρυθμούς, ρίχνοντας και κάποιες κλεφτές ματιές στην τεράστια αγορά της Αμερικής, εκεί όπου οι σούπερ ήρωες είχαν εκρηκτική άνοδο…

Γεννημένοι κι οι τρεις στο Τορίνο, σχεδόν την ίδια χρονιά, ο Pietro Sartoris (15/8/8 1926), ο Dario Guzzon (04/01/1926)  και ο Giovanni Sinchetto (05/4/1922), έμελλε να συναντηθούν από ένα παιχνίδισμα της τύχης και να δημιουργήσουν τη γνωστή ομάδα των EsseGesse (έμπνευση του Sartoris που αγαπούσε πολύ τα ακρωνύμια, τους γρίφους και τους αναγραμματισμούς λέξεων)…

Έτσι λοιπόν η τύχη ένωσε αρχικά το 1948 τους Σαρτόρις και Γκουζόν οι οποίοι ήταν και συνομήλικοι, καθώς ακολούθησαν την ίδια σχολή και μάλιστα πήραν το δίπλωμα τους ως καθηγητές γυμνασίου… Εκεί αντάλλασσαν απόψεις και σκέψεις… Η τύχη όμως είχε άλλα σχέδια για τους δυο τους… Ο Γκουζόν ακολούθησε διάφορες σχολές τεχνών, μέχρι που κατάφερε να θητεύσει στην Ιταλική Ακαδημία Καλών Τεχνών και στη συνέχεια να προσληφθεί στον εκδοτικό οίκο Taurina… Μάλιστα όπως λένε μεσολάβησε ο ίδιος ώστε να προσληφθεί στον ίδιο οίκο κι ο φίλος του ο Σαρτόρις… Εκεί η φιλία τους ενισχύθηκε… Οι μέρες όμως του οίκου δεν ήταν πολλές και μοιραία λόγω κακοδιαχείρισης, χρεοκόπησε… Οι δυο τους δούλεψαν σε διάφορους εκδοτικούς οίκους χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, ώσπου κατέληξαν στον οίκο Torelli… Εκεί η Θεά Τύχη έβαλε και πάλι το χέρι της… Συνάντησαν τον Σιντσέτο που ήδη εργαζόταν εκεί κι είχε κάνει ντεμπούτο στον κόσμο των κόμικς με τη σειρά «Μασκοφόρος Κεραυνός» και στη συνέχεια με το «Ο Τυφώνας Καρνέρα»…

Η ομάδα των τριών έδεσε αμέσως μεταξύ τους…Οι σχέσεις τους από επαγγελματικές έγιναν γρήγορα προσωπικές και φιλικές… Η μαγιά ήταν εξαιρετική αν και οι πρώτες δουλειές δεν είχαν την απήχηση που περίμεναν… Μικρές σειρές σε μικρής κυκλοφορίας περιοδικά όπως OLENWALD THE NIBELUG βασισμένο στον γνωστό χαρακτήρα του Prince Valiant, που σταμάτησε σχετικά σύντομα… Η πρώτη αξιόλογη προσπάθεια με την υπογραφή τους έγινε με τη σειρά KINOWA με σεναριογράφο τον επίσης φίλο τους, Andrea Lavezzolo… 

Ένας άνδρας πέφτει σε ενέδρα Ινδιάνων, χάνει την οικογένεια του, του παίρνουν το σκαλπ και τον αφήνουν νεκρό στην έρημο…Μα εκείνος καταφέρνει να σωθεί και φορά μια μάσκα δαίμονα ζητώντας εκδίκηση…

Ψάχνοντας όμως ακόμη κι οι ίδιοι την ταυτότητα τους, μεταπηδούσαν σε διάφορους εκδοτικούς οίκους προσπαθώντας να βρουν το δικό τους εκδοτικό «σπίτι»… Τελικά ζήτησαν ευγενικά από τον Lavezzolo να σταματήσουν τη συνεργασία τους, γιατί θεώρησαν ότι το σενάριο του υποβάθμιζε τον χαρακτήρα τους… Είπαμε, αναζητούσαν κι οι ίδιοι την ταυτότητα τους… Ο χαρακτήρας τελικά σταμάτησε μετά λίγα ακόμη επεισόδια…

Η 1η Ιουλίου 1951 ήταν η πιο σημαδιακή μέρα για την νεανική τριάδα που έβαλε την υπογραφή της ως EsseGesse… Εκδίδεται ο Καπταιν Μίκυ… Ένας δεκαεξάχρονος νεαρός ολομόναχος στον κόσμο που γίνεται φίλος με δυο ασυμβίβαστους και περίεργους τύπους, τον Τσικουδιά και τον Δρ. Αφαίμαξη (σε ελληνική μετάφραση) και εντάσσεται στο σώμα των Ρέϊντζερ της Νεβάδα, γίνεται λοχαγός και συνδέεται συναισθηματικά με τη νεαρή Σούζυ…

Η σειρά συνεπαίρνει και τους ίδιους τους δημιουργούς της… Ο Γκουζόν κάνει εξαιρετική δουλειά στα σχέδια, ο Σαρτόρις κι ο Σιντσέτο μεγαλουργούν στο σενάριο… Η σειρά εκτοξεύεται σε αστρονομικά νούμερα κυκλοφορίας… Η επιτυχία έχει αρχίσει να χτυπά δυνατά την πόρτα τους…

Εκείνοι συνεπαρμένοι από την απήχηση των ιστοριών τους, γράφουν καινούργιες όπως ο «Μαύρος Καβαλάρης» και «Capitan Walter» δυο σειρές Western που φυσικά δεν είχαν επιτυχία ανάλογη του Μίκι, αλλά και το «Il Piccolo Trapper» μια σειρά πάνω στην οποία βασίστηκε ο ΜΠΛΕΚ και στην οποία πρωτοπαρουσιάζεται, φυσικά πολύ διαφορετικός σε σχέση με τη συνέχεια…

Η Θρυλική τριάδα διέβλεψε ότι ο ξανθός κυνηγός έχει…μέλλον κι έτσι άρχισαν να σχεδιάζουν νέες ιστορίες με εκείνον πρωταγωνιστή… Έτσι την 1η Οκτωβρίου 1954 ο Μπλεκ γεννιέται και μεγαλουργεί… Η πορεία της ζωής του συνεχίζεται μέχρι το 1965, σχεδόν για 12 χρόνια και πάνω από 600 επεισόδια…Η γνωστή σε όλους μας σειρά γνωρίζει τεράστια επιτυχία όχι μόνο στην Ιταλία, αλλά και σε όλη την Ευρώπη (ιδιαίτερα στη Βαλκανική) αλλά και στη Γαλλία… Μα οι οικονομικές διαφορές της τριάδας με τον εκδοτικό οίκο που τους στεγάζει, μοιάζουν αγεφύρωτες… Τελικά οι τρεις τους οδηγούνται σε παραίτηση, χάνοντας όμως το δικαίωμα να συνεχίζουν να γράφουν ιστορίες για τον χαρακτήρα που τους εκτόξευσε στο εκδοτικό γίγνεσθαι, καθώς ο οίκος κερδίζει τα δικαιώματα… Πολλοί σεναριογράφοι και σκιτσογράφοι (ακόμη και οι δικοί μας Στέλιος Ανεμοδουράς και Βύρωνας Απτόσογλου) συνεχίζουν την κληρονομιά του ΜΠΛΕΚ, γράφουν εντελώς νέες δικές τους ιστορίες προσπαθώντας να φτάσουν στο ίδιο επίπεδο, μα εκείνες αν και ενδιαφέρουσες, δεν έφτασαν ποτέ το επίπεδο των EsseGesse, κάτι το οποίο φάνηκε και στον αριθμό των αντιτύπων που πωλούνταν κάθε μήνα… 

Η ανάγκη για δουλειά αλλά και για δημιουργία, οδήγησε την τριάδα στη δημιουργία ενός νέου ήρωα… Ki επειδή λένε ότι ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει, στηρίζονται στην ίδια πετυχημένη συνταγή γουέστερν που μεσουρανούσε στους κινηματογράφους της εποχής… Το όνομα αυτού Alan Mistero ή ΟΜΠΡΑΞ στα ελληνικά…

   

Ο ήρωας με τους αταίριαστους φίλους του (Φαγάνας & Βαρώνος Ντε Καστανιάκ) που ξεπερνά όλα τα εμπόδια με όπλο όχι μόνο τη σωματική ρύμη αλλά και την ικανότητα του στις μεταμφιέσεις… Ενδιαφέρουσα σειρά χωρίς όμως αντίστοιχη επιτυχία με τον Μίκι ή τον Μπλεκ… Σταμάτησε μετά από 23 τομάκια… 

Οι τρεις φίλοι εξακολουθούν να επιμένουν… Αφού απέτυχε η σειρά που είχε βασιστεί στον πετυχημένο Μίκι, δημιούργησαν νέο χαρακτήρα βασισμένο αυτή τη φορά στον πετυχημένο Μπλεκ… Τον μοναδικό ΛΟΧΑΓΟ ΜΑΡΚ… Με πολλά κοινά στοιχεία αλλά ταυτόχρονα πιο γήινο, πιο αληθοφανή, που δεν πλακώνει τους Άγγλους κατά δεκάδες, πιο ντελικάτο, απαλλαγμένο από εγωπάθειες και υπεροψίες που δημιουργεί ο ηρωισμός, με φίλους πιο ικανούς από τους αντίστοιχους του Μπλεκ και με κάποιο ιστορικό υπόβαθρο… Ο Μίστερ Μπλουφ, πρώην τυχοδιώκτης της Καραϊβικής με το σκύλο του τον Φλοκ, ο Θλιμμένος Μπούφος Αρχηγός των 4 Φυλών Μεγάλων Λιμνών του Οντάριο…Επίσης ο Μαρκ έχει μνηστή, την Μπέτυ, διοικεί με μαεστρία μια ισχυρή ομάδα πολιτοφυλακής τους Λύκους του Οντάριο, συμμετέχει σε στρατιωτικά συμβούλια κλπ κλπ…

Παρουσίασαν τον ήρωα στον εκδοτικό οίκο του Sergio Bonelli και σε άλλους οίκους στην Γαλλία όπως ο γνωστός οίκος LUG, οι οποίοι ενθουσιάζονται και τους υπογράφουν συμβόλαιο με καλές απολαβές το 1966… Η σειρά εκτοξεύεται σε νούμερα υψηλότατα… Η επιτυχία και η ζήτηση είναι τεράστια κι ο οίκος Bonelli ζητά ολοένα και περισσότερες ιστορίες… Η ομάδα όμως αδυνατεί να αντεπεξέλθει… Έτσι για να καλύψουν το κενό, βάζουν 68 μόνο σελίδες αυτοτελών ιστοριών του Μαρκ και συμπληρώνουν τις 100 με επανεκδόσεις του Όμπραξ αλλά και του Μπλεκ… Είπαμε ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει κι έτσι Γκουζόν και Σιντσέτο στα μολύβια με τον Σαρτόρις στο σενάριο… Μπορεί το σχέδιο να είναι πάντα υποκειμενικό αλλά ο Σιντσέτο σχεδόν το μονοπωλεί…

Φτιάχνουν 281 εξαιρετικά επεισόδια με κινηματογραφική πλοκή, στα 30 εκ των οποίων συμμετέχει η Lina Buffolente… Μα ο χρόνος είναι ανίκητος… Η ομάδα παρουσιάζει σημάδια κόπωσης, ενώ και κάποια προβλήματα υγείας τους βάζουν εμπόδια στην παραγωγή νέων ιστοριών… Έτσι αρχίζουν οι επανεκδόσεις… Το ενδιαφέρον του κοινού παραμένει υψηλό παρά τις επανεκδόσεις… Όμως οι τίτλοι τέλους έχουν ουσιαστικά γραφτεί για την τριάδα… 27 Ιουλίου 1989 φεύγει για πάντα ο ένας από τους 3 φίλους, ο Σαρτόρις… Αυτό τσακίζει ψυχολογικά τους δυο εναπομείναντες φίλους… Ενάμιση χρόνο μετά ακολουθεί ο Σιντσέτο… Ο Γκουζόν έμεινε μόνος… Σε άσχημη κατάσταση αποφασίζει να αποσυρθεί… Μα η επιμονή της συνεργάτιδας του της Lina Buffolente τον ξαναρίχνει στο στίβο… Εκδίδονται υπό την αιγίδα του οι 13 νέες σπέσιαλ ιστορίες του Λοχαγού Μαρκ… Κάποιες από αυτές έχουν εκδοθεί στο Νέο Μπλεκ από τον Λεωκράτη Ανεμοδουρά ο οποίος μου έκανε την τιμή να φτιάξω εγώ την απόδοση στα ελληνικά… Στις τελευταίες ιστορίες συμμετείχαν αντί του Γκουζόν οι Moreno Burattini, Luigi Mignacco και Michele Masiero… Στις 3 Μαΐου 2000 έπεσαν οι τίτλοι τέλους μιας κι έφυγε από τη ζωή ο Ντάριο Γκουζόν… 

Η επιτυχία τους δεδομένη… Τα όρια που έθεσαν ίσως αξεπέραστα… Τι τους οδήγησε εκεί; Το ταλέντο; Η τύχη; Η αφοσίωση; Καλύτερα ας απαντήσουν άλλοι στα ερωτήματα αυτά… Εμείς μπορούμε μόνο να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε τη δουλειά αυτών των ανθρώπων που σημάδεψαν μια εποχή καθώς και τα παιδικά μας χρόνια…

ΧΡΗΣΤΟΣ ΙΚΙΟΥΖΗΣ